Wat is de oorzaak van een allergie voor katten?
Veel mensen denken dat een allergie voor katten direct wordt veroorzaakt door de haren van de kat. Dit is echter niet helemaal het geval. Een allergie voor katten wordt veroorzaakt door het contact met huidschilfers, het speeksel en/of de urine van een kat. Hierin zit een specifiek eiwit waardoor een allergische reactie ontstaat. Het belangrijkste kattenallergeen is het Fel d1 eiwit. Dit is een eiwit dat onder andere wordt geproduceerd in de talgklieren van de kattenhuid. Hierdoor komt dit eiwit in onder andere de haren en de huidschilfers voor. Als de kat deze haren en huidschilfers verliest, komen deze allergenen vrij in de lucht. Door als mens deze lucht in te ademen, komen de allergenen in de luchtwegen terecht met alle gevolgen van dien. Hoewel een kattenallergie voornamelijk een inhalatie allergie is, kan deze overgevoeligheidsreactie ook ontstaan na een letterlijk contact met dit huisdier. Doordat het speeksel van de kat ook allergenen bevat, kan een likje van de kat ook voldoende zijn om een allergische reactie te veroorzaken. Dit is ook van toepassing als de kattenbak verschoond wordt omdat het allergeen ook voorkomt in de urine van de kat.
Wanneer kan een kattenallergie ontstaan?
Een kattenallergie is (net als bijvoorbeeld een hondenallergie) een niet seizoensgebonden allergische reactie. Deze reactie kan dus het hele jaar ontstaan in tegenstelling tot bijvoorbeeld hooikoorts wat een wel een vorm van een seizoensgebonden allergie is. Dit wil zeggen dat de verschijnselen ontstaan nadat je met de bron (in dit geval een kat) in contact bent geweest of zelfs als je in de directe omgeving van een kat bent geweest. Deze overgevoeligheidsreactie kan binnen een half uur na het contact met de kat ontstaan (er is dan sprake van een vroege reactie) maar ook pas 6 tot 24 uur nadat je met een kat in aanraking bent geweest. Er is in dit laatste geval dan sprake van een late reactie.
Hoe vaak komen kattenallergieën voor?
Kattenallergieën komen relatief veel voor. Dit komt omdat de allergenen van een kat vrij sterk en plakkerig zijn. Hierdoor kan het allergeen tot vrij diep in de luchtwegen doordringen en kunnen de klachten die veroorzaakt worden door een kattenallergie vrij heftig zijn. Kattenallergieën kunnen op iedere leeftijd ontstaan. Er is sprake van een aangeboren allergie als er uit het eerste contact met het allergeen direct een allergische reactie ontstaat. De overgevoeligheidsreactie kan echter ook op latere leeftijd worden ontwikkeld. De ernst van de klachten kunnen per persoon verschillen. Kattenallergieën kunnen in een relatief milde vorm voorkomen waardoor de betreffende persoon zelfs een kat in huis zou kunnen verdragen. In andere gevallen kan zelfs een blootstelling aan een zeer kleine hoeveelheid kattenallergeen tot zeer heftige reacties leiden.
Hoe merk je dat je allergisch bent voor katten?
Er zijn een aantal symptomen waaruit je kunt opmaken dat je allergisch bent voor katten. Als je een overgevoeligheid hebt voor het Fel d1 eiwit zal er een reactie ontstaan in je afweersysteem. Deze reactie wordt in gang gezet omdat het afweersysteem het betreffende eiwit ten onrechte als schadelijk zal beoordelen terwijl dit niet het geval is. Bij deze reactie komen histamine en andere ontstekingsbevorderende stoffen vrij. Dit merk je aan het jeukerige en branderige gevoel als de allergenen in contact komen met het neusslijmvlies. Hierdoor ontstaan de bekende niesbuien en de loopneus die je kunt associëren met een allergie voor de kat. Door de zwelling van het slijmvlies wordt de afvoer van vocht uit de bijholten geblokkeerd waardoor hoofdpijn kan ontstaan. Als de allergenen in de luchtwegen terecht komen, kan dit merkbaar zijn aan de astmatische verschijnselen die ontstaan. De geïrriteerde ogen ontstaan als het allergeen in contact komt met het slijmvlies van de oogleden. De lokale huidreactie (door een lik van de kat) ontstaan in vorm van roodheid en een zwelling.
Symptomen van een kattenallergie op een rijtje:
- Astmatische klachten
- Benauwdheid
- Verkoudheidsklachten zoals een verstopte neus en niesbuien
- Jeukende- en tranende ogen
- Slecht slapen
- Vermoeidheidsklachten
- Hoofdpijn
- Huidklachten zoals rode uitslag jeuk en eczeem
Hoe een kattenallergie wordt vastgesteld
Er zijn twee manieren om een kattenallergie vast te stellen. In de meeste gevallen zal er bloed worden afgenomen waarbij er via een bloedanalyse (RAST test) vast te stellen of er sprake is van een kattenallergie. Een andere optie is om verschillende allergenen op of onder de huid te plaatsen om reacties te meten en hieruit een diagnose te stellen.
Allergisch voor katten, wat te doen?
Als je allergisch bent voor katten, zijn er verschillende stappen die je kunt zetten om hier iets aan te doen. Bij ernstige klachten kun je terecht bij gespecialiseerde klinieken voor een immunotherapie behandeling. Dit is een behandeling dat erop gericht is om de oorzaken van een allergie weg te nemen. Je kunt ook kiezen om medicijnen te gebruiken voor een verlichting van de klachten. Medicatie als antihistaminica (verkrijgbaar in vorm van pillen of tabletten) voorkomen dat ontstekingsbevorderende stoffen, die voor de allergische klachten verantwoordelijk zijn, in de slijmvliezen worden losgelaten.
Een andere mogelijkheid is het plaatsen van een luchtreiniger in huis. Veel luchtreinigers zijn speciaal voor dit soort doelstellingen ontwikkeld. Het plaatsen van zo’n luchtreiniger heeft bij veel mensen die last hebben van een kattenallergie al een groot effect. Tot slot is het goed om te realiseren dat een eenvoudige investering in een speciale stofzuiger al flink wat allergische overlast kan wegnemen. Dit soort stofzuigers zorgen er immers voor dat het vuil dat opgezogen wordt in een goed afgesloten stofzuigerzak zal verdwijnen.
Hoe is de overlast van een kattenallergie voorkomen?
Net als alle andere allergie vormen is het vermijden van contact met de bron de beste manier om de overlast van een kattenallergie te voorkomen. Dit is in dit geval erg lastig als je op visite gaat bij iemand die een kat als huisdier heeft. Het kan uiteraard een keuze zijn om de kat in dat geval buiten te houden maar dit is zeker geen garantie dat de allergische persoon geen klachten zal ervaren. Zelfs wanneer een kat al langere tijd uit huis is, kunnen klachten optreden omdat het allergeen lang blijft circuleren in een woonruimte.
Bij een geringe overlast is het (zoals aangegeven) een goede keuze om een goede luchtreiniger in huis te plaatsen, het zorgen voor een zo laag mogelijke luchtvochtigheid, het kiezen voor zo min mogelijk gestoffeerde meubels en uiteraard zorgen voor een goede ventilatie. Op deze manier kan het goed mogelijk zijn om een kat in huis te houden en kan er voorkomen worden dat er een keuze moet worden gemaakt om afscheid te nemen van je huisdier als een van de gezinsleden last heeft van een overgevoeligheidsreactie voor katten.